Rusiya Federasiyasının Ural vilayətinin Yekaterinburq şəhərindən olan Ukrayna əsilli Rusiya vətəndaşı Natalya Kondal Kiyevə qarşı müharibə başlayandan az sonra Kremlin repressiyalarının artması fonunda Rusiyanı tərk etmək məcburiyyətində qalıb. Avropada yaşamaq uğrunda mübarizə apararkən, o, Rusiya vətəndaşlarına xaricdə həyatlarını bərpa etməyə kömək edən və hələ də ölkə daxilində olan anti-müharibə fəallarına dəstək verən “Kovçeq” təşkilatına müraciət edib.
Diaspora.TV xarici mediaya istinadla xəbər verir ki, Kondal kimi ən azı 650.000 insan müharibəyə etiraz etmək, fərqli fikirlərinə görə repressiyalardan qaçmaq və ya hərbi xidmətə çağırılmamaq üçün işğaldan sonra Rusiyanı həmişəlik tərk edib.
Bir çoxları aydın bir plan olmadan, çox vaxt az pul və ya perspektivlə tərk edərək, tanımadığı ölkələrə gedib, sevdiklərindən ayrılıblar.
“Kovçeq” Kondala təxminən yaşamaq üçün mənzil tapmağa, sənədləşmə işlərində və yeni mühitə inteqrasiya üçün yardım edib.
“Biz “Kovçeq”ə heç bir işçisi olmayan könüllü bir layihə kimi başladıq – sadəcə mən, ideya və bəzi ianələr”, – “Kovçeq”in qurucusu Anastasiya Burakova “The Moscow Times” qəzetinə açıqlamasında Burakovanın işğaldan sonra mühacirət etdiyi Gürcüstanın Tbilisi şəhərində bir kafedə müvəqqəti mənzilləndiyini söyləyib.
“Bu, müharibəyə və insanların Rusiyanı tərk etməsinə kortəbii cavab idi. Bir çox rusların beynəlxalq təcrübəsi az idi, bəziləri heç vaxt xaricdə olmamışdı. Amma bunlar həmfikir insanlar idi, ona görə də bizim əsas məqsədimiz onlara kömək etmək idi”, - Burakova bildirib.
O vaxtdan bəri “Kovçeq” mənzil və sənədləşmə işləri ilə bağlı yardım göstərməklə yanaşı, dil öyrənməyə kömək edən, ictimai nitq tədbirlərinə və film nümayişlərinə ev sahibliyi edən və biznes layihələri üçün təlimat verən böyük bir təşkilata çevrildi.
Əksər rus mühacirləri ya 2022-ci ildə müharibə başlayandan qısa müddət sonra, ya da Kremlin cəbhədəki əsgərlərin sayını artırmaq məqsədi ilə “qismən” səfərbərliyindən sonra həmin il gedib. Onlar Ermənistan, Gürcüstan, Türkiyə, Qazaxıstan və digər Avropa ölkələrində sığınacaq tapıblar.
Bir çox mühacir təcrid hissi ilə mübarizə aparıb, xaricdəki icmalarını bərpa etmək üçün mübarizə aparıb və Rusiyada qalan insanlar tərəfindən “satqın” kimi damğalanmaq qorxusu ilə üzləşib. “Kovçeq” Rusiyadakılarla ölkəni tərk edənlər arasında əlaqələri qorumağa çalışaraq, uçurumu aradan qaldırmağa çalışır.
"Kreml dəmir pərdəni yıxmağa çalışır və biz bunun qarşısını almaq üçün əlimizdən gələni edirik. Ancaq biz icmamızda ideyalar, hərəkətlər və aydın layihələr inkişaf etdirmək üçün çalışırıq və sonra Rusiyanın gələcəyinə alternativ baxış nümayiş etdirərək onları yaymaq yollarını tapırıq”, - deyə Burakova bildirib.
2022-ci ildən bəri 11.000-dən çox insana yerdəyişmənin emosional problemlərinin öhdəsindən gəlmək üçün psixi sağlamlıq dəstəyi göstərilib. Bundan əlavə, təxminən 1900 nəfər yeni icmalarının dilində danışmağı öyrənmək üçün təşkilat dil kursları keçib.
Burakova bildirib ki, qrupun işinin digər mühüm aspekti müharibə əleyhinə olan rusları beynəlxalq arenada təmsil etmək, onlara kömək etməyin zəruriliyini izah etmək, vətəndaş cəmiyyətini təşviq etmək və anti-müharibə hərəkatına toxunmaq, ruslar üçün xaricdə viza və yaşayış məsələlərini müzakirə etməkdir.
Son iki il yarım ərzində, Arkın işi xaricdə qaldıqları üçün onların dəyişən ehtiyaclarını qarşılamaq üçün əhəmiyyətli dərəcədə inkişaf etmişdir. Qürbətçilər arasında ünsiyyətə, mədəni uyğunlaşmaya yardıma, hüquqi məsləhətə və peşəkar karyera kouçluğuna artan tələbat var.
“Lakin ölkədən qaçan müharibə əleyhinə olan ruslara ən mühüm dəstək formalarından biri təcili mənzillərin verilməsi olub və belə də qalır”.
Xarici ölkədə heç bir əlaqəsi olmayan və pulu az olan Tatyana “The Moscow Times” qəzetinə deyib ki, tamamilə depressiyaya düşübmüş:
“Mən özümü itirmişdim və nə edəcəyimi bilmirdim. Nə qədər qalacağımı bilmirdim və heç nəyə hazır deyildim”.
Gəldikdən təxminən 10 gün sonra Tatyana “Kovcheg” veb saytı vasitəsilə kömək istəyib və layihə ona ortaq mənzildə yer tapıb.
"Altı otaq və 12 çarpayı var idi, insanlar davamlı olaraq gəlib-gedirdilər - bəziləri başqa ölkələrə getdi və onların yerini yeniləri aldı, amma başımızın üstündə bir damın olması böyük bir rahatlıq idi"- deyə Tatyana bildirib.
“Kovcheg”in təsisçisi Burakova köçməyin çətinliklərini bildiyini söyləyib. Bəziləri təhlüksəizlik üçün adlarını dəyişiblər.
Tiflisə gəlməmişdən əvvəl o, Moskvada vəkil işləyib, siyasi təqiblərlə üzləşən insanlara hüquqi yardım göstərən təşkilatı idarə edib. Səlahiyyətlilər təşkilatın veb-saytını blokladıqdan sonra təqiblərdən qorxaraq Kiyevə qaçıb - lakin bir neçə ay sonra müharibə başlayanda yenidən köç edib.
