ABŞ İnstitutu: “Erməni maraq qrupları parçalanmaları daha da gücləndirir”

Diaspora.TV məqaləni ixtisarla təqdim edir:

- Ermənistanın Rusiyadan hərbi asılılığının dərin kökləri var, hələ sovet dövründən qalıb və Ermənistanın 1992-ci ildə Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatına (KTMT) qoşulması ilə möhkəmlənib. Birinci və İkinci Qarabağ müharibələri də daxil olmaqla, Ermənistanın hərbi texnikasının böyük hissəsini Rusiya təmin edərək, Ermənistanın Rusiyanın hərbi dəstəyindən asılılığını artırıb. Fransa və Avropa İttifaqı da daxil olmaqla, hərbi əlaqələrini şaxələndirmək səylərinə baxmayaraq, Ermənistan geniş hərbi, iqtisadi və geosiyasi əlaqələr vasitəsilə Rusiya ilə sıx bağlılığını qoruyub saxlayır. Çox güman ki, bu asılılıq davam edəcək, Ermənistanın beynəlxalq münasibətləri və gələcəkdə hərbi strategiyaları formalaşacaq.

Görünür, Ermənistan Rusiyanın hərbi dəstəyindən asılılığını azaltmaq və qüvvələrini modernləşdirmək variantlarını araşdırır, lakin onun Rusiya ilə strateji tərəfdaşlığı ölkənin postsovet kimliyinin təməl daşıdır. Geniş hərbi əməkdaşlıq, geosiyasi uyğunlaşma, iqtisadi və hərbi asılılıq ilə seçilən bu tərəfdaşlıq İrəvanın müttəfiqliklərini şaxələndirməyə və strateji imkanlarını genişləndirməyə çalışdığına dair işarələrə baxmayaraq, Ermənistanın beynəlxalq əlaqələri və hərbi strategiyasının formalaşmasında mühüm rol oynayır. Beləliklə, sərhəddəki vəziyyətə nəzarət etmək üçün Avropa İttifaqının Ermənistandakı missiyasını (EUMA) almasına və Fransanın Thales və Safran istehsalçılarından radar sistemləri və digər avadanlığın alınması üçün Fransa ilə silah tədarükü müqaviləsi imzalamasına baxmayaraq, Ermənistanın strateji seçimi Rusiyanı bu ölkəyə yerləşdirib.

Aİ və onun üzvləri, xüsusən də Fransanın öz məqsədləri üçün Ermənistanda təsirlərini genişləndirmək cəhdləri İrəvanın Moskvaya tabeliyini azaltmadı və bu da yuxarıda qeyd edildiyi kimi, ölkə həyatının demək olar ki, bütün sahələrinə təsir edir. Hətta gələcəkdə KTMT-dən qeyri-müəyyən vaxtda çıxmaq niyyəti də Rusiya ilə ikitərəfli hərbi müqaviləyə təsir etməyəcək və hər iki tərəf ondan imtina etməyə razılıq verməsə, 2044-cü ilə qədər qüvvədə olacaq. Fransa və digər güclər, o cümlədən ABŞ Ermənistanın real təhlükəsizlik problemlərini geosiyasi məqsədlər üçün istifadə etməkdənsə, əsas diqqətini Ermənistanın real təhlükəsizlik problemlərinə yönəltməlidir. Təəssüf ki, onların indiki strategiyaları çox vaxt diqqəti Qarabağa yönəltməkdə davam edən radikal irredentist erməni maraq qrupları tərəfindən sabitlik gətirməkdənsə, Cənubi Qafqazda parçalanmaları daha da gücləndirir. Amma Ermənistandan və onun Azərbaycanla münaqişəsindən öz strateji maraqlarını təmin etmək üçün istifadə etmək yalnız mövcud münaqişəni qızışdıracaq və inamsızlığı dərinləşdirəcək, Ermənistanın uzunmüddətli təhlükəsizliyini təhlükə altına salacaq və regionda davamlı sülh şanslarını azaldacaq.